Promocja Wieruszów | Ekologiczny Wieruszów

Bioremediacja

Bioremediacja jest technologią usuwania zanieczyszczeń w środowisku glebowym i wodnym. W tym procesie wykorzystywane są organizmy żywe (głównie mikroorganizmy, a wśród nich bakterie), które katalizują procesy oczyszczania, niszczą lub przekształcają różnego rodzaju zanieczyszczenia w formy mniej szkodliwe. Końcowymi produktami efektywnie przeprowadzonego procesu bioremediacji są bowiem głównie dwutlenek węgla i woda. Są one nietoksyczne i mogą być bez szkody przyswajane przez środowisko.

Najważniejszą jej zaletą jest fakt, że bioremediacja może być stosowana na miejscu, gdzie doszło do skażenia środowiska, bez żadnych skomplikowanych urządzeń. Oprócz zalet bioremediacja posiada też wady. Technologii tej nie można zastosować do każdego rodzaju zanieczyszczeń. Wiele zależy również od warunków panujących w miejscu, które należy poddać oczyszczeniu, oraz od czasu, w jakim skażenie powinno być usunięte. Pomimo tych ograniczeń bioremediacja jest bardzo efektywną metodą odnawiania środowiska przyrodniczego. Bardzo ważne są także zalety ekonomiczne wynikające z prowadzenia bioremediacji w porównaniu z innymi chemicznymi czy fizycznymi procesami. To one są głównym powodem dość dużego jej zastosowania.

Gromadzą się i pozostają na zawsze

Niektóre zanieczyszczenia rozkładają się z czasem w glebie, ale inne zostają w niej na zawsze. W wielu przypadkach grunty i gleby są miejscem końcowym, do którego trafiają różne zanieczyszczenia i w którym z czasem się gromadzą. Zagrożenia związane z tymi chemikaliami i ich różnymi mieszaninami nie są w pełni znane. Na podstawie pobranych próbek wiemy jednak, że zanieczyszczenie gruntów i gleb może mieć znaczący wpływ na zdrowie ludzi, a także na bioróżnorodność gleb oraz zdrowie ekosystemów. Zanieczyszczenia te mogą oddziaływać na organizmy glebowe i prawdopodobnie skazić żywność i wodę pitną.

Rekultywacja skażonych gruntów jest trudna i kosztowna, ale konieczna do oczyszczenia ich z dawnych zanieczyszczeń. Mimo to władzom lokalnym często brakuje funduszy i narzędzi do prowadzenia działań naprawczych. W UE zrekultywowano ponad 65 000 miejsc. Jednak większość potencjalnie skażonych terenów pozostaje nadal nietknięta.

Metale, nawozy i pestycydy

Potrzebujemy rolnictwa, aby wytwarzać żywność, ale niektóre niezrównoważone praktyki rolne nadal zanieczyszczają gleby.

Rośliny potrzebują do wzrostu między innymi substancji biogennych, a intensywne rolnictwo może wyczerpywać składniki odżywcze z gleby szybciej, niż natura je uzupełnia. Działanie nawozów polega na kompensowaniu tego deficytu i wprowadzaniu dodatkowych substancji biogennych. Niestety rośliny często nie są w stanie pobrać całej ich ilości, a nadmiar znajdujący się początkowo w glebie prędzej czy później trafia do jezior i rzek. Nadmiar azotu w wodzie nierzadko prowadzi do zbyt dużego wzrostu roślin i glonów, których rozkład może poważnie obniżyć poziom tlenu w wodzie, szkodząc gatunkom zwierząt i roślin w tym ekosystemie.

W próbkach gleby z całej Europy znajdują się też substancje chemiczne pochodzące z długotrwałego stosowania pestycydów. Ponad 80% próbek gleb przeanalizowanych w jednym z badań zawierało pozostałości pestycydów, a 58% – co najmniej dwa rodzaje pozostałości.

ILE WODY ZUŻYWAMY PODCZAS CODZIENNYCH CZYNNOŚCI?

Według danych statystycznych, przeciętny Polak zużywa około 150 litrów wody dziennie. Przykładowo zużywamy:

20-40 litrów do spłukiwania toalety

4-7 litrów do mycia naczyń

40-100 litrów podczas jednego cyklu płukania pralki

Gdyby wyrazić dzienne zużycie wody w procentach, okazałoby się, że około 97% wody zużywamy na cele higieniczne, mycie i sprzątanie, ale tylko 3% na picie i przygotowywanie jedzenia:

36% przeznaczamy na cele higieniczne

30% zużywają urządzenia sanitarne

15% przeznaczamy na pranie

10% na mycie naczyń

6% na sprzątanie

3% na gotowanie i picie

CZY WIEDZIAŁEŚ, ŻE…

Woda jest jedynym na Ziemi minerałem naturalnie występującym w trzech stanach: stałym, ciekłym i lotnym, a ponad 90% światowych zasobów czystej wody znajduje się na Antarktydzie.

Elektrosmog

Promieniowanie elektromagnetyczne emitowane m.in. przez komputery i urządzenia mobilne może mieć wpływ na przyspieszone starzenie się skóry. Jak działa elektrosmog i jak się uchronić przed jego negatywnym wpływem?

Elektrosmogiem określa się promieniowanie elektromagnetyczne wytwarzane przez urządzanie służące do emisji danych, np. telefony komórkowe czy sieci internetowe.
Uważa się, że to czynnik zanieczyszczający nasze środowisko, który może mieć wpływ na ludzki organizm.
Nie dowiedziono rakotwórczego działania elektrosmogu, ale ciągle są prowadzone badania w tym zakresie.
Mówi się o tzw. nadwrażliwości elektromagnetycznej, która objawia się m.in. uczuciem osłabienia, zawrotami głowy, problemami z koncentracją oraz objawami dermatologicznymi.
Elektrosmog może też być odpowiedzialny za przyspieszone starzenie się skóry, dlatego w codziennej pielęgnacji tak ważne jest wzmacnianie jej funkcji ochronnych.
Warto też zmienić swoje nawyki w korzystaniu z urządzeń wytwarzających pole elektromagnetyczne, np. nie trzymać komórki przy głowie podczas rozmawiania czy snu.

Recykling

Zasadą działania recyklingu jest maksymalizacja ponownego wykorzystania materiałów odpadowych, z uwzględnieniem minimalizacji nakładów na ich przetworzenie, przez co chronione są surowce naturalne, które służą do ich wytworzenia oraz surowce służące do ich późniejszego przetworzenia.

Recykling odbywa się w dwóch obszarach: produkowania dóbr oraz późniejszego powstawania z nich odpadów. Założenia recyklingu zakładają wymuszanie odpowiednich postaw producentów dóbr, sprzyjających produkcji materiałów jak najbardziej odzyskiwalnych oraz tworzenie odpowiednich zachowań u odbiorców tych dóbr. Recykling jest systemem organizacji obiegu materiałów, które mogą być wielokrotnie przetwarzane. Ilość nagromadzonych odpadów zwiększyła się trzykrotnie przez ostatnie 20 lat. Zajmowana przez te odpady powierzchnia zwiększyła się dwukrotnie.

Woda źródło życia

Błękitna planeta – takim hasłem często określa się Ziemię. Niebieski kolor mórz i oceanów nie pozostawia wątpliwości – otacza nas woda.

Jednak w zdecydowanej większości (97% światowych zasobów) jest to woda słona – niezdatna do picia dla ludzi i większości zwierząt. Woda słodka, dostępna do spożycia stanowi niecały 1%, pozostała część jest zmagazynowana w lodowcach oraz lodach Arktyki i Antarktyki. Zasoby wody pitnej na świecie są ograniczone i podlegają nieustannej presji wynikającej z działalności człowieka w dziedzinie przemysłu, rolnictwa, gospodarki komunalnej i… zmiany klimatu.

Może się wydawać, że w Polsce woda nie jest zjawiskiem rzadkim. Wiosenne i jesienne deszcze, roztopy, bogata sieć rzek i regiony pełne jezior mogą budować przekonanie, że zasoby wodne w naszym kraju są naprawdę duże. Tymczasem, jest wręcz odwrotnie. Europejska Agencja Środowiska (EEA) opracowała wskaźnik, który mierzy stosunek poboru wody do jej zasobów (WEI – Water Environment Index). Stres wodny występuje wtedy, gdy WEI przekroczy wartość graniczną: 0,16. Wartości powyższe świadczą o niedoborze wody. W Polsce wskaźnik ten wynosi średnio 0,2.

Degradacja gleb

Zanieczyszczenie gleby jest jednym z mechanizmów zagrożenia gleby oraz stanowi pewną formę jej degradacji. Degradacja jest pojęciem znacznie szerszym i dotyczy pogorszenia się właściwości chemicznych, fizycznych oraz biologicznych gleby, a także spadku jej aktywności biologicznej. Zanieczyszczenie gleby najczęściej zalicza się do degradacji chemicznej, a także antropogenicznej, czyli powstałej na skutek działalności człowieka.

Degradacja chemiczna gleby dotyczy niekorzystnych zmian, jakie zachodzą w jej składzie, właściwościach fizycznych, chemicznych, fizykochemicznych oraz biologicznych na skutek wprowadzania do gleby obcych substancji chemicznych, pochodzących z różnych źródeł. Jest częstym zjawiskiem na terenach rolniczych, silnie uprzemysłowionych (przemysł energetyczny, metalurgiczny, chemiczny) oraz w pobliżu dużych szlaków komunikacyjnych (transport samochodowy).

Degradacja chemiczna prowadzić może do:

nadmiernej alkalizacji lub do nadmiernego zakwaszenia gleb,
naruszenia równowagi jonowej lub biologicznej,
zasolenia roztworów glebowych,
nadmiernej koncentracji metali ciężkich,
nadmiernego nagromadzenia pestycydów w glebie

Wylesianie

Ocenia się, że każdego roku ginie 12-15 mln hektarów obszarów leśnych. Oznacza to, że co minutę wycinane są lasy o powierzchni 36 boisk do gry w piłkę nożną. Inne dane pokazują że człowiekowi wystarcza 10 miesięcy, aby wyciąć 9 mln ha lasów, czyli dokładnie tyle ile zajmują lasy w Polsce. Jest to zawrotne tempo, przy którym niemożliwe jest zachowanie naturalnej równowagi naszej planety.

Efektem wylesiania jest zmniejszenie liczby gatunków roślin i zwierząt, które występują w siedliskach leśnych. Skala tego problemu jest ogromna, ponieważ wiele z nich jest zagrożonych wyginięciem. Wiele zwierząt znika na naszych oczach ponieważ bez lasu nie mogą przetrwać. Skutkiem wycinania lasów jest więc utrata różnorodności biologicznej, obserwowana zwłaszcza w lasach tropikalnych, które zamieszkuje ok. 80 proc. wszystkich gatunków.

Autor: Promocja Wieruszów